Bệnh gan nên chú ý điều gì để cơ thể luôn khỏe mạnh

Gan được xem là nhà máy hóa chất của cơ thể bởi nó có vai trò tiêu hóa và chuyển hóa mọi chất lưu hành bên trong cơ thể. Một lá gan khỏe mạnh, hấp thụ tốt các chất dinh dưỡng và đào thải được các chất không cần thiết giúp cơ thể khỏe mạnh. Vậy người mắc bệnh gan nên ăn gì, kiêng gì và cần lưu ý những điều gì? Cùng tham khảo qua bài viết dưới đây của Vua Đặc Sản nhé.

1. Chế độ ăn uống có ảnh hưởng như thế nào đến gan?

Gan là một bộ phận quan trọng trong cơ thể, đảm nhận hơn 300 nhiệm vụ và chức năng phức tạp khác nhau, bao gồm: giúp cơ thể loại bỏ độc tố, đông máu, chuyển hóa đường, đạm với chất béo thành năng lượng (và ngược lại), dự trữ vi chất (sắt, vitamin A,…) cho cơ thể, sản xuất mật, tổng hợp protein và hỗ trợ hệ tiêu hóa.

Vì gan là cơ quan trực tiếp chuyển hóa dưỡng chất từ thực phẩm thành năng lượng để nuôi sống cơ thể nên đối với người mắc bệnh gan, việc xây dựng một chế độ ăn uống khoa học đóng một vai trò then chốt, mang tính quyết định trong việc tăng cường hiệu quả điều trị bệnh và ngăn ngừa sớm các biến chứng liên quan.

Theo các chuyên gia, một chế độ dinh dưỡng phù hợp sẽ giúp cung cấp đủ năng lượng và dưỡng chất cho gan hoạt động, đồng thời góp phần làm giảm thiểu sự dung nạp các hợp chất gây hại cho gan, tạo điều kiện thuận lợi để gan phục hồi nhanh chóng.

Ngược lại, một chế độ dinh dưỡng thiếu chất, thiếu năng lượng sẽ khiến gan bị suy nhược. Trong khi đó, một chế độ dinh dưỡng “vỗ béo” quá đà sẽ khiến gan “quá tải” và làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh hiện có. Tóm lại, để xây dựng một chế độ dinh dưỡng khoa học cho người bệnh gan, bạn cần ăn uống có chọn lọc và tuân thủ theo một số nguyên tắc dinh dưỡng sau:

Ăn đủ chất đạm

Chất đạm (protein) giúp xây dựng và sửa chữa các mô của cơ thể, bao gồm cả tế bào gan. Chúng cũng ngăn ngừa sự tích tụ chất béo làm tổn thương tế bào gan thêm nữa. Theo nghiên cứu, người mắc bệnh gan cần ăn từ 1.2 – 1.5g đạm / kg trọng lượng / ngày để duy trì cân bằng nitơ dương trong cơ thể.

Ăn đủ chất xơ

Chất xơ mang đến nhiều lợi ích sức khỏe to lớn cho người mắc bệnh gan:

• Ăn nhiều chất xơ giúp cơ thể no lâu, từ đó giúp bạn tiêu thụ ít calo, giảm tải gánh nặng chuyển hóa chất dinh dưỡng lên gan.
• Ăn nhiều chất xơ còn giúp “nuôi dưỡng” hệ lợi khuẩn đường ruột, được chứng minh là có khả năng làm giảm sự phát triển của chứng viêm và tổn thương gan.
• Chất xơ giúp cơ thể hạn chế hấp thu chất béo. Nhờ đó, ăn nhiều chất xơ giúp bạn ngăn ngừa và điều trị các bệnh lý về gan nhiễm mỡ hiệu quả hơn.

Ăn đủ chất béo không bão hòa (PUFA)

Các loại chất béo không bão hòa (PUFA) như omega 3, 6, 9 giúp điều chỉnh quá trình tổng hợp, oxy hóa và phân hủy chất béo trung tính hoặc chất béo xấu ở gan, góp phần ngăn chặn sự tiến triển của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) thành các vấn đề sức khỏe đe dọa tính mạng như xơ gan hoặc ung thư gan.

Ăn đủ Vitamin và khoáng chất

Một chế độ ăn đầy đủ vitamin và khoáng chất không những giúp gan hồi phục nhanh chóng mà còn giúp cơ thể đảm bảo các hoạt động sống khác diễn ra tối ưu. Theo nghiên cứu, những người có chế độ ăn giàu vitamin C và E thường có tỉ lệ mỡ nội tạng trong gan ít hơn những người ăn uống không lành mạnh, đồng thời giúp ngăn ngừa xơ gan, viêm gan và ung thư gan hiệu quả.

2. Người mắc bệnh gan nên ăn thực phẩm nào?

Thực phẩm ít đạm

Người suy thận nên lựa chọn các món ít đạm như gạo trắng, miến.

Người mắc bệnh thận, đặc biệt là bệnh nhân suy thận thường chán ăn nên cố gắng đạt 35-40kcal/kg thể trọng/ngày. Thức ăn cung cấp năng lượng nên là các loại bột ít protein như Miến dong Phia Đén, Bánh đa Quỳnh Côi, Bún khô Quỳnh Côi. 

Miến được làm từ các loại rau củ quả giàu dinh dưỡng nhưng lại chứa ít tinh bột. Miến dong Phia Đén được làm từ tinh bột của củ dong riềng. Sau khi được lựa chọn kỹ lưỡng, củ dong riềng sẽ được đem đi rửa sạch và xay nhỏ lọc lấy tinh bột. Thông qua quá trình chế biến, tinh bột miến trở thành những sợi miến dong có màu hơi ngà.

Thành phần chính của miến dong là chất xơ và tinh bột nên mang lại cho bạn cảm giác no lâu hơn mà không phải ăn quá nhiều. Do được làm từ tinh bột củ dong món ăn từ miến không chỉ ngon mà còn không bị nát như một số loại mì hay miến khác. 

Bánh đa Quỳnh Côi và Bún khô Quỳnh Côi mang lại nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe con người. Với các thành phần dinh dưỡng, bún khô giúp giảm cholesterol trong cơ thể, ngăn ngừa, phòng chống bệnh ung thư, cung cấp carbohydrate bổ sung năng lượng vào cơ thể kiểm soát huyết áp, làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về gan và tim mạch.

Gạo Séng Cù

Người mắc bệnh thận nên ưu tiên lựa chọn Gạo Séng Cù thay vì các loại gạo lứt. Bởi vì gạo lứt là một loại ngũ cốc nguyên hạt có hàm lượngkali và phốt pho cao hơn so với gạo trắng.

Một chén gạo lứt nấu chín chứa 150mg phốt pho và 154mg kali, trong khi một chén cơm trắng nấu chín chỉ chứa 69mg phốt pho và 54mg kali. Vì vậy, người bị bệnh thận cần kiêng ăn gạo lứt và nên lựa chọn gạo trắng để đảm bảo cơ thể khỏe mạnh. 

Gạo Séng Cù có các chỉ tiêu hàm lượng vitamin E, Vitamin B1, B3, B6, Cacsbonhydrat, chất sơ và các chỉ tiêu dinh dưỡng khác cao gấp từ 4 – 6 lần loại gạo khác.

Hạt gạo dài, cứng khi nấu thành cơm có mùi thơm đặc trưng và vô cùng dễ chịu. Hạt cơm mềm, bùi, vị ngọt nhẹ. Khi nấu chỉ cần cho ít nước, cơm chín có vị thơm ngon, mềm dẻo, độ thơm giống như các loại gạo ở đồng bằng sông Hồng kết hợp sự đậm đà hoang sơ của vùng Tây Bắc.

Các loại quả mọng 

Quả mọng – đặc biệt là các loại quả mọng sẫm màu, chẳng hạn như việt quất, mâm xôi, mạn việt quất,… có chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa polyphenol, giúp bảo vệ gan khỏi bị hư hại do các phản ứng oxy hóa gây viêm. Theo nghiên cứu, việc bổ sung nước ép việt quất có thể làm tăng khả năng chống oxy hóa trong gan, từ đó hỗ trợ ngăn ngừa tình trạng xơ gan hiệu quả.

Trà xanh

Trà xanh có chứa polyphenol – một hợp chất oxy hóa được chứng minh là có tác dụng bảo vệ gan chống lại các tổn thương cấp tế bào do rượu gây ra. Bên cạnh đó trà xanh có thể giúp điều chỉnh quá trình chuyển hóa lipid , làm giảm sự tích tụ mỡ trong gan, hỗ trợ ngăn ngừa và điều trị bệnh gan nhiễm mỡ do rượu hoặc không do rượu.

Nước ép củ dền

Nước ép củ dền từ lâu đã được sử dụng như một phương thuốc để kích hoạt men gan, hỗ trợ chức năng giải độc của gan. Nguyên nhân là vì nước củ dền chứa nhiều betalain – một hợp chất oxy hóa có tác dụng kháng viêm, bảo vệ tế bào gan chống lại sự tấn công của các gốc tự do, ngăn ngừa bệnh xơ gan. Không những thế, chiết xuất củ dền còn có tác dụng hạ đường huyết, hỗ trợ ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ và các tổn thương gan khác.

Các loại cá béo

Nếu bạn chưa biết người bị bệnh gan nên ăn gì để cải thiện tình trạng xơ gan và mỡ nội tạng, thì câu trả lời chính là ăn các loại cá béo. Thông qua nhiều cơ chế khác nhau, chất béo omega-3 có trong dầu cá béo có khả năng làm giảm tích tụ mỡ và hạ nồng độ men gan. Nhờ đó, tiêu thụ các loại cá béo vùng nước lạnh như như cá hồi, cá mòi, cá trích, cá thu,… giúp bạn ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị hiệu quả bệnh gan nhiễm mỡ và bệnh men gan cao.

Các loại rau lá xanh

Rau chân vịt và các loại rau lá xanh chứa nhiều glutathione – một hợp chất chống oxy hóa tương tự như hoạt chất mà gan tạo ra trong cơ thể người, có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ, bảo vệ gan trước sự tấn công của các gốc tự do gây thoái hóa, xơ gan và ung thư gan. Các loại rau lá xanh chứa nhiều glutathione nhất là măng tây, cải bó xôi, cải xoăn, rau mùi tây,…

Đậu nành và các loại đậu

Hàm lượng chất đạm (protein) cao trong đậu nành và các hợp chất chống oxy hóa isoflavonoids nói chung chứa trong các loại đậu có thể làm tăng khả năng chống oxy hóa, cải thiện tình trạng kháng insulin, từ đó giúp ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu hiệu quả.

Hạt hướng dương

Hạt hướng dương là một loại thực phẩm tốt cho người bệnh gan, đặc biệt là người mắc bệnh gan nhiễm mỡ vì chúng chứa hàm lượng vitamin E cực kỳ cao. Nhờ đó, ăn nhiều hạt hướng dương giúp bạn ngăn ngừa tình trạng gan nhiễm mỡ, đồng thời giúp gan chống lại được sự tấn công của các tác nhân gây oxy hóa.

Nước

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, nước là một loại thức uống có chi phí thấp nhưng lại có khả năng hỗ trợ điều trị bệnh lý về gan cực kỳ hiệu quả. Trong cơ thể, nước đóng vai trò là chất dẫn truyền, tạo môi trường để gan thực hiện các phản ứng trao đổi chất một cách tối ưu.

Khi cơ thể uống đủ nước, máu của bạn tuần hoàn qua gan dễ dàng hơn, do đó chúng sẽ được “thanh lọc” kỹ hơn. Ngược lại, khi cơ thể càng thiếu nước, gan của bạn càng kém hiệu quả trong việc lọc các chất độc như rượu, hóa chất và kim loại nặng, từ đó làm trầm trọng hơn các bệnh lý gan sẵn có.

3. Người mắc bệnh gan nên kiêng gì?

Thực phẩm nhiều muối

Một chế độ ăn quá mặn (chứa nhiều muối natri) có thể khiến cơ thể bị tăng khả năng tích nước, gây phù nề cổ chân, cổ tay, đồng thời làm gia tăng sự tích tụ chất lỏng trong khoang bụng, tạo nên hiện tượng cổ trướng. Do đó, hạn chế ăn mặn thường là lời khuyên dinh dưỡng đầu tiên mà bệnh nhân gan nhận được từ bác sĩ để ngăn ngừa sớm những biến chứng nguy hiểm của bệnh gan.

Thực phẩm nhiều đường

Tiêu thụ quá nhiều đường làm gia tăng chỉ số đường huyết. Lâu dần, tình trạng này sẽ dẫn đến bệnh rối loạn dinh dưỡng (thừa cân, béo phì), khiến gan nhiễm mỡ và hình thành nhiều phản ứng kháng insulin ở gan, từ đó gây ra bệnh đái tháo đường tuýp 2. Không dừng lại ở đó, tiêu thụ quá nhiều đường còn khiến người bệnh có nguy cơ cao mắc bệnh cao huyết áp, bệnh tim mạch, bệnh xơ gan hoặc ung thư gan.

Thực phẩm nhiều dầu mỡ

Người bệnh gan cần tránh xa việc tiêu thụ các loại chất béo xấu (chất béo bão hòa, trans fat, cholesterol) gây hại cho sức khỏe bằng cách hạn chế tiêu thụ thức ăn nhanh, thực phẩm chiên ngập dầu hoặc đồ ăn có chứa mỡ gia súc, gia cầm. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, chất béo xấu là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh gan nhiễm mỡ, đồng thời khiến tình trạng bệnh trở nặng, sau đó tiến triển nhanh thành xơ gan, viêm gan và ung thư gan.

Bia rượu

Rượu bia là chất kịch độc đối với gan. Sau mỗi lần gan lọc rượu, có một số tế bào gan sẽ chết đi. Tuy gan có thể sản sinh ra các tế bào mới, nhưng việc lạm dụng rượu kéo dài (uống quá nhiều) trong nhiều năm có thể làm giảm khả năng tái tạo của gan. Điều này có thể gây ra những tổn thương gan nghiêm trọng, để lại hậu quả vĩnh viễn hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh lý gan hiện có.

Hạn chế thịt đỏ

Thịt đỏ có thể chứa nhiều chất đạm (protein), nhưng tiêu hóa thịt đỏ là một công việc nặng nhọc đối với gan. Ngoài ra, sự tích tụ protein dư thừa trong gan có thể dẫn đến các bệnh gan nhiễm mỡ, gây ảnh hưởng xấu đến não và thận.

Nội tạng động vật

Nội tạng động vật chứa hàm lượng vitamin A cao vượt ngưỡng khuyến cáo đối với nhu cầu hàng ngày của cơ thể người. Cụ thể, 100g gan bò có thể cung cấp cho cơ thể một hàm lượng vitamin A đủ dùng trong 8 ngày liên tục. Do đó, tiêu thụ quá nhiều nội tạng động vật có thể khiến gan bị ngộ độc vitamin A, gây tổn thương gan nghiêm trọng.

Quý khách có nhu cầu đặt hàng vui lòng Gọi ngay HOTLINE 0907 266 388 đ

Tại khu vực Đông Bắc (CN Hải Phòng): 0888 75 63 68

Tại khu vực Tây Bắc (CN Lào Cai): 0836 738 333

Tại khu vực Miền Nam (CN Vũng Tàu): 0983 003 524

(CN TP Hồ Chí Minh): 0764 71 6262